Borçlu kişilerin, borçlarını ödememesi ve hukuki unsurların varlığı dahilin de devlet iradesi ile borcun kişilerden tahsil edilmesine cebri icra denmektedir. Bu işlem tamamen kanunlara uygundur. Cebri icrayı uygulama yetkisi yalnızca devlete aittir. Bu işlem, icra daireleri yolu ile icra memurları tarafından gerçekleştirilmektedir.
Cebri İcra Türleri Nelerdir?
Cebri icra birçok kişi tarafından merak edilmektedir. “Cebri icra nedir?” sorusundan sonra en çok merak edilen bir diğer soru ise “Cebri icra türleri nelerdir?” sorusudur. Özellikle Türk Hukuku üzerinden bakıldığında 2 farklı cebri icra çeşidi görülmektedir. Bunlar Cüz-i icra ve külli icra olarak adlandırılmaktadır.
Cebri icrayı basit bir şekilde ifade etmek istersek zorla uygulanma durumu diyebiliriz. Hukukta borcu bulunan kişilerin borcunu ödememesi ve mahkemenin karar verdiği hükme uyum gösterilmemesi nedeni ile devletin borcu zor kullanarak alması anlamına gelmektedir.
Külli icra ise iflas davası ve takip edenlerden oluşmaktadır. Bu işlemde iflas takibi tek bir alacaklı tarafından başlatılsa da iflasın açılması ile borçlunun tüm alacaklıları tasfiyeye katılmaktadır. Ayrıca kişinin tüm mal varlığı külli şekilde tasfiye edilmektedir. Durumun iflas olarak sayılması için kişinin tacir, tacir sayılmış ve tacir gibi mesul olan kişilerden olması oldukça önemlidir. Cebri icra türleri bu şekilde ikiye ayrılmaktadır.
Cebri İcra Süresi Ne Kadar?
Durumun cebri icra olması için bir borçlu ve bir alacaklı taraf olması gerekir. Bu işlem için borçlu kişinin borcunu ödememesi ve alacaklı kişinin bu durum karşısında mahkemeye başvurması gerekir. Alıcı kişi mahkemeye başvurmadığı sürece cebri icra süreci başlamamaktadır. Mahkeme sonucunda çıkan karara göre cebri icra işlemleri başlatılmaktadır. Takip talebi sonrasında haciz ya da rehin alınan tüm varlıkların paraya dönüştürülmesi işlemleri başlar.
Borçlu cebri icra kararı ile 10 gün içerisinde borcunu ve çıkan masrafları ödemek ile sorumludur. Kişinin mal beyanında da bulunması gerekir. Borçlu olan kişi bu duruma itiraz etme hakkına sahiptir. Ancak itiraz işleminin karar çıkmasının ardından 10 gün içerisinde yapılması gerekir. Aksi halde kişi bu hakkını kaybetmektedir. Kişi itiraz etmez ve mal beyanında da bulunmaz ise hapse girmesi mümkün olabilir. Sonuç olarak herkes borcunu almış olacaktır.
Cebri Hukuk İlkeleri Nelerdir?
Cebri icra türlerinden sonra cebri hukuk ilkeleri konusu da oldukça önemlidir. “Cebri hukuk ilkeleri nelerdir?” diye soru soranlar için bir liste yapacak olursak;
- Tasarruf İlkesi,
- Taraflarca Getirilme İlkesi.
- Takibin İcra Organlarınca Yürütülme İlkesi,
- Doğrudanlık İlkesi,
- Takip Ekonomisi İlkesi,
- Alenilik İlkesi,
- Yazılılık-Sözlülük İlkesi,
- Kanunilik İlkesi,
- Paraya Çevirme İlkesi,
- Cebri İcra Yollarının Sınırlı ve Belirli Olma İlkesi,
- Cebri İcra Tedbirlerinin Sınırlı ve Belirli Olma İlkesi,
- Şekle Sıkı Bağlılık İlkesi.
“Cebri hukuk ilkeleri nelerdir?” diye soran bir kişiye, bu şekilde bir sıralama yapabilirsiniz. Bu ilkeler, cebri icra hukuku için oldukça önemlidir. Bu nedenle bu ilkelere dikkat edilmesi gerekir.
Cebri İcra Ödenmezse Ne Olur?
Kişinin hakkına açılmış olan icra dosyası kesinleşmiş ve kişi icra borcunu ödemiyorsa ilgili icra dairesi kişinin malvarlığına haciz işlemi başlatmaktadır. İcra dosyası kapsamında yer alan borçlarınızın tahsil edilmesi için satış başlamaktadır.
Cebri Satış Nedir?
Cebri satış, cebri icra işlemi ile beraber yapılmaktadır. Cebri icra, hukuk kavramı içerisinde yer alan bir süreçtir. Borçlu kişiler, borçlarını ödemezler ise alacaklı kişi mahkeme yolu ile bu borcu alabilmektedir. Cebri icrada zor kullanma vardır. Bu nedenle cebri icranın önemi oldukça büyüktür.
Devlet bu işlemde alacaklı kişinin yerine mevcut borsa tahsil etmektedir. Bu görev, resmi kuruluşlar ve kurumlar ile yapılmaktadır. İcra takibini resmi icra daireleri ve icra memurları yapmaktadır.
Cebri icrada borçlu olan kişi, birden fazla kişiye borçlu olabilmektedir. Alacaklı olan tüm kişilerin borçlarını alabilmesi için şahsen müracaat etmesi gerekir. Alacaklı olan kişilerden birinin alacağının tahsil edilmiş olması, diğer kişileri etkilememektedir.
Cebri İcra Nasıl Durdurulur?
Cebri icrayı durdurmak için icra takibi itirazı yapmanız gerekir. Bu itiraz ikiye ayrılmaktadır. Bunlar tam itiraz ve kısmi itirazdır. Tam itirazda, söz konusu olan borcun tamamına itiraz edilmektedir. Kısmi itirazda ise borcun yalnızca bir kısmına itiraz edilmektedir. Ancak bu itirazların yapılması için kişinin geçerli bir sebep sunması ve itiraz ettiği bölümü açıkça bildirmesi gerekir. Eğer bu işlemler yapılmazsa borçlu tarafından herhangi bir itiraz yapılmamış olarak kabul edilir ve kısmi itirazlar dikkate alınmaz.
İcra takibine itiraz yapabilmek için takibin yapıldığı icra müdürlüklerine başvurmanız gerekir. Borçlu kişinin eline ödeme tebliğinin geçmesinin ardından yedi gün sonra itiraz yapılması gerekir. İtiraz sözlü ya da yazılı şekilde yapılmaktadır. Borçlu olan kişi on gün içerisinde borcunu ve ek masrafları ödemelidir. Borcun yanı sıra mal beyanında da bulunulması gerekir. Eğer on günlük süreç içerisinde itiraz dahil herhangi bir işlem yapılmazsa itiraz hakkı geçerli olmamaktadır. İki seçeneği de tercih etmeyen kişiler, hapse girebilir.
Cebri İcra ile Haciz Arasındaki Farklar Nelerdir?
“Cebri icra nasıl yapılır?” sorusunun cevabını alan kişiler, bu durum ile haciz arasındaki farkları merak etmektedir. Borçlu kişinin borca yetecek kadar malına ya da hakkına hukuk tarafından el konulması hacizdir. Borçlu kişi, borcunu ödemediği zaman cebri icra yolu ile hak sahibi olduğu mülklere zorla el konulmaktadır. Haciz de bunun bir sonraki adımı olarak mallara el konulmasına ve satılarak alacaklı kişiye ödeme yapılmasına denmektedir. Başka bir deyişle haciz cebri icranın içerisinde ve onun devamı olarak görülmektedir.
