Kat mülkiyeti, bir gayrimenkuldeki bağımsız bölümlerin (daire, dükkân, ofis) üzerindeki mülkiyet hakkını ifade eder. 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu ile düzenlenen bu kavram, iskân belgesi alınmış binalarda uygulanır. Bu makale, kat mülkiyetinin tanımını, tapu alma sürecini, gerekli belgeleri ve kat irtifakıyla farklarını açıklar.
Kat Mülkiyeti Ne Anlama Gelir?
Kat mülkiyeti, bir binadaki bağımsız bölümlerin ayrı ayrı tapulanmasını sağlar. Bu bölümler, daire, dükkân, ofis, depo veya mahzen gibi alanlar olabilir. 3 temel özelliği vardır:
- Bağımsız mülkiyet: Her bölüm, %100 mülkiyet hakkı ile malike aittir.
- Ortak alanlar: Merdiven, asansör gibi alanlar tüm maliklere aittir.
- Hukuki statü: Tapu siciline bina olarak kaydedilir.
Örnek: Bir apartmanda 5. kattaki daire, kat mülkiyetiyle ayrı tapulanır.
Kat Mülkiyeti Hangi Taşınmazlarda Geçerlidir?
Kat mülkiyeti, iskân belgesi alınmış binalardaki bağımsız bölümler için geçerlidir. 4 tür taşınmazda uygulanır:
- Konutlar: Daire ve villalar.
- Ticari alanlar: Dükkân, mağaza, ofis.
- Depolar: Mahzen, garaj.
- Karma yapılar: Hem konut hem ticari alan içeren binalar.
Örnek: Bir iş merkezindeki 100 m²’lik ofis, kat mülkiyetiyle tapulanabilir.
Kat Mülkiyeti Tapusu Nasıl Alınır?
Kat mülkiyeti tapusu, iskân belgesi alındıktan sonra Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nden alınır. Süreç, 7-15 iş günü sürer ve şu adımları içerir:
- İskân belgesi alınması: Belediye, binanın tamamlandığını onaylar.
- Belge hazırlığı: Gerekli evraklar toplanır.
- Tapu başvurusu: Müteahhit veya malik temsilcisi, tapu müdürlüğüne başvurur.
- Cins tashihi: Tapu, arsa statüsünden bina statüsüne geçer.
Örnek: Bir müteahhit, 10 daireli binanın iskânını alarak tapu müdürlüğüne başvurur ve kat mülkiyeti tapuları çıkar.
Kat Mülkiyeti İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Kat mülkiyeti tapusu için 5 belge gereklidir:
- Yapı kullanma izni (iskân): Binanın tamamlandığını kanıtlar.
- Bina fotoğrafı: 13×18 cm, belediye onaylı, cepheleri gösteren.
- Bağımsız bölüm listesi: Arsa payı, bölüm cinsi ve numarasını içerir, noter tasdikli.
- Yönetim planı: Malikler tarafından imzalanmış, ortak alanları tanımlar.
- Tapu dilekçesi: Başvuru için malik veya müteahhit tarafından sunulur.
İskân Belgesi ve Kat Mülkiyeti İlişkisi
İskân belgesi, kat mülkiyeti tapusunun ön koşuludur. Belediye tarafından verilen bu belge, binanın imar mevzuatına uygun olduğunu onaylar. İskân olmadan tapu kat irtifakı statüsünde kalır.
Kat İrtifakı Nedir? Kat Mülkiyetine Nasıl Dönüşür?
Kat irtifakı, inşaat sürecinde verilen geçici bir tapu türüdür. Bina tamamlanıp iskân alındığında, tapu müdürlüğünde cins tashihi yapılarak kat mülkiyetine dönüşür. Süreç, 5-10 iş günü sürer.
Örnek: Bir müteahhit, inşaat sırasında kat irtifakı tapusu alır; iskân sonrası kat mülkiyeti tapusu çıkar.
Kat Mülkiyeti ile Kat İrtifakı Arasındaki Temel Farklar
Kat mülkiyeti ve kat irtifakı, tapu statüsünde farklılık gösterir:
- Statü: Kat irtifakı geçici, kat mülkiyeti kalıcıdır.
- İskân: Kat mülkiyeti için iskân şarttır; kat irtifakında gerekmez.
- Tapu kaydı: Kat irtifakı arsa, kat mülkiyeti bina olarak kaydedilir.
Örnek: Kat irtifaklı bir daire, iskân sonrası kat mülkiyetine çevrilir.
Kat Mülkiyetine Geçiş Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kat mülkiyetine geçişte 4 noktaya dikkat edilmelidir:
- İskân kontrolü: Binanın iskânı alınmış olmalıdır.
- Belge tamlığı: Evraklar eksiksiz hazırlanmalıdır.
- Müteahhit sorumluluğu: Müteahhit, süreci başlatmazsa malikler temsilci seçer.
- Maliyet: Tapu harcı, 1.000-5.000 TL arasında değişir.
Örnek: Bir apartman sakini, müteahhit yerine temsilci seçerek tapu müdürlüğüne başvurur.
Kat Mülkiyetinde Yönetim Planı ve Ortak Alanlar
Yönetim planı, kat mülkiyetinde ortak alanların kullanımını düzenler. Merdiven, asansör, bahçe gibi alanlar tüm maliklere aittir. Plan, %51 malik onayı ile hazırlanır.
Kat Maliklerinin Sorumlulukları
Kat malikleri, ortak alan giderlerine arsa payı oranında katılır. 6-12 ayda bir toplantılar düzenlenir.
Tapuda Kat Mülkiyeti Bilgisi Nerede Görünür?
Tapu senedinde “Taşınmazın Niteliği” bölümünde “Kat Mülkiyeti” yazılır.
Kat Mülkiyeti Başvurusunu Kim Yapar?
Müteahhit veya malik temsilcisi başvuruyu yapar.
Sık Sorulan Sorular
Kat mülkiyeti tapusu almak için iskân gerekli mi?
Evet, iskân belgesi olmadan kat mülkiyeti tapusu alınamaz.
Kat irtifakından kat mülkiyetine geçiş nasıl yapılır?
İskân alındıktan sonra tapu müdürlüğünde cins tashihi yapılır.
Kat mülkiyeti tapusu almak ne kadar sürer?
7-15 iş günü içinde tamamlanır.
Kat mülkiyeti tapusu olmadan satış yapılabilir mi?
Evet, ancak kat irtifaklı tapuyla satış riskli olabilir.
Kat mülkiyetinde malik hangi haklara sahiptir?
Bağımsız bölümde tam mülkiyet ve ortak alanlarda paylı hak sahibidir.
Kat mülkiyeti, bağımsız bölümlerin tapulanmasını sağlayan resmi bir mülkiyet türüdür. İskân belgesi ve gerekli belgelerle tapu müdürlüğünden alınır. Kat irtifakından farklı olarak kalıcıdır ve bina statüsünü temsil eder.
Türkiye’de faizsiz ev sahibi olmak isteyen binlerce aile, Birevim ile hayallerini gerçeğe dönüştürdü. Sizde Birevim’e gelin kira öder gibi ev sahibi olun.
