Hızlı Özet Kutusu
Ev satarken ortaya çıkan masraflar; tadilat giderlerinden tapu harcına, gelir vergisinden noter ve vekalet ücretlerine kadar pek çok kalemi içerebilir. Bu masrafların bazıları zorunlu yasal işlemlerden, bazıları ise evi daha hızlı veya daha yüksek fiyata satma çabasından kaynaklanır. Tüm bu kalemler alıcıyla açıkça paylaşılmalı, gerekli belgeler eksiksiz hazırlanmalı ve sürecin sorunsuz tamamlanması için planlı hareket edilmelidir.
Ev satış süreci, sadece bir tapu devriyle sınırlı değildir. Satıcı açısından hem yasal hem de pazarlama odaklı bazı masraflar ortaya çıkabilir. Bu masrafları önceden bilmek, satışın planlı ve sorunsuz ilerlemesini sağlar. İşte ev satarken karşılaşabileceğiniz temel maliyet kalemleri:
Tadilat ve Onarım Giderleri
Bir evi satışa çıkarmadan önce, özellikle görünür kusurların onarılması genellikle değer artışı sağlar. Rutubetli duvarlar, yıpranmış mutfak dolapları, arızalı elektrik sistemleri ya da tesisat sorunları potansiyel alıcıları caydırabilir. Bu nedenle:
- Hasarlı bölgelerin onarımı,
- Küçük dekoratif düzenlemeler,
- Boyama ve temizlik işleri
gibi işlemler öncelikli olarak ele alınmalı ve evin değeri yükseltilerek satış süreci hızlandırılmalıdır.
Tapu İşlem Masrafları
Tapu dairesinde gerçekleşen satış işlemlerinde, hem alıcıdan hem de satıcıdan %2’şer olmak üzere toplam %4 oranında tapu harcı tahsil edilir. Ayrıca yaklaşık 385 TL tutarında döner sermaye bedeli de eklenebilir. Taraflar aralarında anlaşarak bu masrafların nasıl paylaşılacağına karar verebilir.
Gelir Vergisi Ödemeleri
Eğer satmak istediğiniz konutu son 5 yıl içinde satın aldıysanız, elde ettiğiniz kazanç üzerinden gelir vergisi ödemeniz gerekebilir. Bu vergilendirme:
- Alış ve satış fiyatı arasındaki fark üzerinden hesaplanır,
- Vergi oranı kazanca bağlı olarak %15 ila %35 arasında değişebilir,
- Tapuda beyan edilen satış bedelinin gerçek piyasa koşullarına uygun olması gerekir.
Noter ve Vekâletname Ücretleri
Ev sahibinin satış sırasında fiziki olarak hazır bulunamaması durumunda, bir vekil aracılığıyla işlem yapılabilir. Bu durumda noterden vekâletname alınması gerekir ve noter işlem ücretleri de satıcı tarafından karşılanır.
Gayrimenkul Danışmanlık Hizmeti (Emlakçı Komisyonu)
Eğer evinizi bir emlakçı aracılığıyla satıyorsanız, satış bedeli üzerinden %4 oranında komisyon alınır. Bu oranın yarısı alıcıya, diğer yarısı ise satıcıya aittir. Taraflar aralarında farklı bir ödeme düzeni de kararlaştırabilir.
Mevcut Borçlar ve Kamu Giderleri
Satışa sunulan evin geçmişe dönük borçlarının bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir. Bunlar arasında:
- Elektrik, su, doğalgaz borçları,
- Apartman aidatları,
- Belediye vergi ve harçları,
- DASK (Zorunlu Deprem Sigortası)
gibi kalemler yer alır. Tapu işlemleri sırasında bu borçların tamamı kapatılmalıdır. Aksi durumda alıcı mağduriyet yaşanabilir.
Resmi Evrak Hazırlıkları
Satış işlemleri sırasında çeşitli belgelerin eksiksiz sunulması gerekir:
- Tapu senedi
- Kimlik fotokopisi
- Belediye rayiç bedel yazısı
- Enerji kimlik belgesi
- DASK poliçesi
Belgelerin eksik olması durumunda işlem gecikebilir veya iptal olabilir.
Alıcıyla Açık İletişim Kurmak Önemlidir
Satış sürecinde tüm masraf kalemlerinin alıcıya şeffaf biçimde aktarılması gerekir. Hangi masrafın kim tarafından karşılanacağı yazılı olarak mutabakata bağlanmalı ve gerekirse tapu işlemleri öncesinde protokol düzenlenmelidir. Bu durum hem satıcı hem de alıcı için olası anlaşmazlıkları önler.
Ev satışı, dikkat ve planlama gerektiren bir süreçtir. Ev satarken ortaya çıkan masraflar neler olabilir sorusunun cevabını önceden bilmek, hazırlıklı olmak ve karşı tarafla açık iletişim kurmak; satışın daha hızlı, güvenli ve kazançlı tamamlanmasına olanak sağlar.
