Ev almaya karar vermek, bireylerin yaşamlarında verebilecekleri en önemli kararlar arasında yer alır. Bir ev sahibi olmaya karar verdiğinizde ayrıntılı bir araştırma yapmanız, sonrasında sorun yaşamamanız ya da yaşayacağınız sorunları en aza indirmeniz açısından büyük önem taşır. Alacağınız evi sahibinden alarak emlakçıya para vermek istemiyorsanız sahibinden satılan daire seçeneklerine yönelik bir arayışa girmeniz gerekiyor. Bu noktada ise çok dikkatli olmanızda fayda var.
Sahibinden ev aramak oldukça yorucu bir süreçtir. Ev arama konusunda zaten yeterince ayrıntılı bir süreç sizi bekliyorken bir de bu evi sahibinden almaya karar vermek, üzerinde daha fazla durulması gereken bir konudur, çünkü bu bir nebze daha riskli olabiliyor. Sonuç olarak bir ev almadan önce çok iyi araştırmak ve belli başlı kriterleri de göz önünde bulundurmak gerekiyor. Peki sahibinden ev satın alırken dikkat edilmesi gereken noktalar neler? İşte bir evi sahibinden satın almaya karar verdiğinizde göz önünde bulundurmanız gereken altın noktalar:
Evi kimden aldığınıza dikkat edin: Satın alacağınız evi kimden aldığınız son derece önemli bir konudur. Sahibinden ev alırken en büyük teminatınız satıcıdır. Bu sebeple satıcıyı iyice araştırmanız yararınıza olacaktır.
Daireyi yerinde görün: İnternette yer alan kimi ilanlar daha çok dikkat çekmek amacıyla gerçeği yansıtmayacak şekilde hazırlanabiliyorlar. Bu nedenle alacağınız gayrimenkulü gidip yerinde görmeniz, sonradan hayal kırıklığına uğramamanız için büyük önem taşıyor. Satıştan sonra iş işten geçeceği için işinizi sağlama almanızda fayda var.
Evin imkanlarını inceleyin: Alacağınız konutun özelliklerini iyi incelemelisiniz. Evin sosyal imkanlara olan mesafesini, bulunduğu semti, konumunu iyi değerlendirin.
Diğer evlerin fiyatlarına bakın: Bir konutu satın almaya karar vermeden önce civardaki diğer evlerin fiyatları hakkında bilgi alın ve fiyat karşılaştırması yapın. Bu şekilde alacağınız ev için fazladan para ödememiş olursunuz.
Diğer Dikkat Edilecekler
- Alacağınız evin kat mülkiyetinin veya irtifakının olduğundan emin olmalısınız. Bir evin kat mülkiyetinin olmaması, iskanı olmadığı anlamına gelir ve iskanı verilmemiş bir daire için oturum izni söz konusu değildir. Böyle bir eve taşındığınız takdirde elektrik, su vb. gibi hizmetlerden faydalanmak için abonelik yaptıramazsınız.
- Evin deprem yönetmeliğine uygun olarak yapılıp yapılmadığını muhakkak araştırmalısınız. Bu durumdan emin olmak için daire sahibinden evin deprem yönetmeliğine uygun olduğuna dair bir belge talep edilebilir.
- Sahibinden daire almaya karar verdiğinizde alacağınız evde yaşayan bir kiracının olmadığından emin olmalısınız. Alacağınız dairede kiracı varsa bu kiracının ne zaman çıkacağı konusunda bir tarih belirlemeli ve bunu yazıya dökmelisiniz.
- Satın alacağınız evin bulunduğu binada veya tesiste kentsel dönüşüm olup olmadığını araştırın. Bu konuda SPK lisanslı bir emlak değerleme uzmanından da yardım alabilirsiniz.
- İleriki zamanlarda size beklemediğiniz maddi bir külfet yaratabileceğinden takyidat durumu, yönetim planı gibi konularda gerekli belediye kontrollerini yaptırın ve gerekirse tapu kayıtlarını araştırmak için bir uzmandan destek alın.
- Bir konutu sahibinden almanız belirli riskleri de beraberinde getirir. Örneğin alacağınız evin eskiden kalma borçlarının olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Evin borcu varsa ev sahibinden borçların ödeneceğine dair bir yazı alabilirsiniz.
- Son olarak komşuluk ilişkileri de dikkat etmeniz gereken konular arasında yer almaktadır. Apartmanınızda ya da evinizin etrafında olan komşularınızı tanımanız, evinizde rahat edebilmeniz açısından büyük önem taşır. Gürültünün eksik olmadığı bir apartmanda yaşamak, hayat kalitenizi oldukça düşüreceği için, evinizi satın almadan önce kısa bir komşu tanıma araştırması yapabilirsiniz.
Evin Bulunduğu Bölgenin Deprem Riski Seviyesini Öğrenin
Türkiye tamamı ile deprem kuşağı üzerinde yer alıyor. Bu nedenle ev alırken de kiralarken de dikkat edilmesi gereken en önemli nokta deprem riski seviyesi olmaktadır. Sahibinden ev almak istiyorsanız da evin bulunduğu bölgenin deprem riski seviyesini öğrenin. Bu es geçilmemesi gereken bir durumdur. Bunun için de öncelikli olarak evin sahibinden bu bilgileri talep edebilirsiniz. Bunun dışında e – devlet üzerinden sunulan bilgilerde ilgili konutun altından fay hattı geçip geçmediğini sorgulayabilirsiniz.
Tüm bunların yanında evin bulunduğu bölge deprem riski taşısa bile evin depreme dayanıklı olarak inşa edilip edilmediği de önem arz etmektedir. Bunun için zemin etüdü çalışmaları ve evin tapusu ile birlikte sizlere sunulabilecek olan deprem risk belgesini talep edebilirsiniz. Dilerseniz de belediyeye başvurarak işlemleri kendiniz gerçekleştirip satın alma sürecini sonuçlar geldikten sonra gerçekleştirebilirsiniz.
Haciz Ve İpoteği Var Mı?
Sahibinden satılık daire alırken mutlaka dikkat edilmesi gereken konulardan biri de evin üzerinde haczi veya ipoteğin bulunup bulunmamasıdır. Bu nedenle doğru şekilde araştırmalar ile haciz ve ipoteği var mı? Sorusunun cevabı öğrenilebilir. Eğer bu ikisinden biri varsa evi aldıktan sonra sizlere çok zorlu bir hukuki süreç beklemektedir. O nedenle evi almadan önce doğru şekilde araştırma yapılmasında fayda vardır.
Bunun için sorgulama yapmak da oldukça kolaydır. Size evin satışını gerçekleştirecek olan ev sahibinden bu belgeyi talep edebilirsiniz. İlgili kişiler internet üzerinden bu belgeyi edinerek sizlere sunabilir. Ya da belediye, tapu müdürlükleri gibi yerlerden de konutun üzerinde haciz veya ipoteğin bulunup bulunmadığı araştırılabilmektedir.
İskân Ruhsatı Sorgulamadan Ev Almayın
Eğer satın almayı düşündüğünüz ev inşaat sürecinden çıkıp, inşaatı bitmiş ise mutlaka iskân sorgulaması yapılmalıdır. Kesinlikle iskân ruhsatı sorgulamadan ev almayın. Çünkü bu izni olmayan evlere, oturma izni sağlanmadığından elektrik, su, doğal gaz gibi temel ihtiyaçlar da bağlanmayacaktır. Bu nedenle ev satın alırken mutlaka incelenmesi gereken konulardan biri de iskân ruhsatı sorgulaması yapmaktır.
Bunun için ev sahibinden tapu talep edebilirsiniz. Tapuda yer alan bilgilerde kat mülkiyeti ile ilgili ibareler mevcut ise yapının iskân ruhsatı olduğu söylenebilir. Bunun dışında ev sahibi e – devlet üzerinden bu belgeye erişebilir veya belediyelere başvurarak da bu ruhsatın olup olmadığı kolaylıkla anlaşılabilir.
Evin Tapusuna Dikkat Edin
Satın alacağınız evin tapusuna üstten bakmak yeterli değildir. O nedenle tüm detayları ile satın alırken evin tapusuna dikkat edin. Burada iskân ruhsatı tapu üzerinde yer almaktadır. Bu detay incelenmelidir. DASK ve zorunlu deprem sigortası da tapu içerisinde bulunmalıdır. Bu özelliklere de can güvenliği ve mal güvenliği açısından dikkat edilmelidir. Bunun yanında evin herhangi bir vergi borcu olup olmadığı da tasdik ettirilmelidir.
