Son yıllarda ismi sıklıkla duyulan gayrimenkul yatırım ortaklığı yani GYO, gayrimenkul projelerine yatırım yapılarak, bu projelerin kiralanması, işletilmesi, geliştirilmesi gibi çalışmaları yürütmek amacıyla kurulmuş halka açık şirketlere verilen isimdir. GYO’lar, yatırımcılardan topladıkları sermayeyi gayrimenkul projelerine yönlendirir ve bu projelerin getirilerini ortaklarına dağıtır. Yatırım ortaklığı, hem karmaşık hem de uzayabilen süreçlerdir. Bu süreç içerisinde bazı hususlara dikkat edilmesi gerekir.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO)Nasıl Kurulur?
Yatırım ortaklığı kurabilmek için ilk olarak bir şirket kurulması mecburidir. Bir danışman veya avukat aracılığıyla, bu işe uyacak bir şirket türünün tercih edilmesinin ardından şirketin kuruluş aşaması bitirilip süreç başlatılır. Gayrimenkul yatırım ortaklığı şirketi genel olarak bir limited ya da anonim şirket olabilir. Kurulum sürecindeki önemli diğer faktör, GYO’nun ne kadar sermayesi olduğunu belirlemektir. Bu sermaye miktarı, projelerde yatırım yapmak amaçlı kullanılacak toplam sermayenin ne kadar olduğunu da ifade eder. Sermaye belirlenirken projelerin ne kadar büyük olduğu, beklenti, riskler ve yatırımcının gibi faktörler mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
Yatırım ortaklığı kurarken bu aşamadaki bir diğer adım ise yatırım stratejisinin belirlenmesi ve proje seçimi yapmaktır. Strateji, hangi çeşit gayrimenkul için yatırım yapıldığı, projelerin hangi bölgelerde gerçekleştirileceği, risk profili ve projenin getirileri gibi faktörleri içerir. Piyasa uzmanları ve yapılan araştırmalar bu süreçte size yardımcı olacaktır.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Nasıl Çalışır?
Birçok kişi tarafından merak edilen ve araştırılan gayrimenkul yatırım ortaklığı şirketleri portföylerinde yer alan gayrimenkullerden elde etmiş oldukları kazançları her yılın sonunda paylar halinde dağıtır. Bu haklarından pay alabilmek ve gayrimenkul yatırımı yapabilmek için borsadan GYO hisse senetlerinin satın alınması tercih edilir. Emlak yatırımını düşünen kişiler bu şekilde kazanç elde etse de herhangi bir problem yaşamamak için bazı faktörlere dikkat etmelidir. Gayrimenkul yatırım ortaklığı şirketinin kâr oranı, geçmişi, güncel finansal durumu, eski ve yeni projelerinin hepsi detaylı bir şekilde incelemeye alınmalıdır. Kamuyu Aydınlatma Platformu olarak adlandırılan ve şirketlerin kamuoyuna açıklama yaptıkları platformu takip ederek, yatırım yapmak istediğiniz şirket ile ilgili bilgi sahibi olmanıza imkan sağlar.
Yatırım ortaklığı için portföy çeşitliliği son derece önemlidir. İyi bir port yatırım ortaklığı portföy çeşitliliği olduğu zaman riskleri azaltır ve getiri potansiyelini yükseltir. Değişik varlık sınıfları, sektörler, coğrafi bölgeler ve risk seviyelerine dikkat edilerek, portföy çeşitlendirmesi yapılabilir. İdeal bir portföy çeşitliliği, yatırımcıların kâr elde etmesine zemin hazırlayarak getiri potansiyelini optimize etme konusunda destek olur. Gayrimenkul yatırım ortaklığı için likidite, yatırımcıların pay veya hisse senetlerini nakde çevirmeleri ve hızlı bir şekilde alıcı bulunmasını ifade eder. Likidite yatırımcılar açısından son derece önemlidir çünkü yatırımlarını en kolay şekilde nakde dönüştürmek ya da yatırımlarını değiştirmeyi düşünebilirler.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığının Avantajları Nelerdir?
- Şirketler büyük bir yatırım yapmayı düşündükleri zaman finansal destek alabilmek için bankalardan yüksek faizli kredi çekmek zorunda kalabilirler. GYO şirketleri ise daha az bir maliyet ile finansman bulabilecekleri platformlara çok daha rahat bir şekilde ulaşır. Böylelikle daha az borçlanma yapılarak yeni projeler yapabilirler.
- Gayrimenkul ortaklığı sonucu elde edilen kira veya alım-satım kazançları kurumlar vergisinden muaf olur.
- 488 Sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 9. Maddesi 2 sayılı tablonun 21. Maddesi’ ne göre damga vergisi istisnasından faydalanılır.
- Gayrimenkul yatırım ortaklığı şirketlerine düşen paylar borsada hisse senedi şeklinde işle Gayrimenkul me alınır. Bu da yatırımları likidite etme fırsatı sağlar.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığının Dezavantajları Nelerdir?
- Yatırım ortaklığı şirketleri devamlı olarak Sermaye Piyasa Kurulu tarafından denetleme altına alınır, farklı prosedürlere tabi tutulur. Bu da bu süreci zorlayıcı bir duruma sokar.
- Halka arz sonrası gayrimenkul yatırım ortaklığı hisse senetleri belli bir miktarda değer kaybına uğrayabilir. Bu şekilde gayrimenkuller az da olsa bir miktar daha düşük fiyata satılmak mecbiyetinde kalır.
- Gayrimenkul yatırım ortaklığı şirketinin ana çalışmalarının inşaat, mühendislik ya da müteahhitlik gibi konularda olması gerekir. Yerli ve yabancı yatırımcılardan takdir alması ve güven kazanması, yatırım alması oldukça zor olacaktır.
- Projelerle yapılan her yeni uygulamanın gayrimenkullerde yapılacak her farklılık ya da yenilik konusunda ruhsatta geçerli olacak bir gerçekleştirilmesi gerektiği için ufak değişiklikler bile SPK değerlendirilmesinden olumlu neticeler alınamamasına sebebiyet verebilir.
Yatırımcılara Sunduğu Haklar
Gayrimenkul yatırım ortaklığı (GYO’lar), yatırımcılara birçok hak sunar. Bu haklar, yatırımcıların yapmış oldukları yatırımları takip etmeleri, bilgi almaları ve karar süreçlerinde yer almaları için önemlidir. Bu haklar arasında; bilgi alma, genel kurula katılma hakkı, temettü hakkı ve hisse senedi işlem hakkı şeklindedir. Bunun dışında GYO’lar, şeffaflık ilkesine bağlı olarak çalışmalarını yürütürler ve yatırımcılara hesap verme konusunda esneklik sağlarlar. Yatırımcılar, GYO’nun projeleri, finansal durumu, performansı ve yönetim politikaları ile ilgili hem doğru hem de zamanında bilgi alabilirler.
Gayrimenkul Değerleme Hizmeti
Gayrimenkul yatırım ortaklığında gayrimenkul değerlemesi gayrimenkul yatırım ortaklığının en etkili şekilde yönetilmesi, yatırım kararlarının en doğru şekilde alınması, finansal raporların sunulması ve stratejik kararlar verilmesi bakımından son derece önemlidir. Güncel ve en doğru değerlendirmeler, yatırımcılar için hem şeffaflık hem de güven sağlamakla birlikte gayrimenkul yatırımlarının başarılı bir şekilde yönetilmesi içinde katkı sağlar.
Gayrimenkul değerleme hizmeti sunan firmalar, değerleme sürecinde uzmanlık ve teknolojiyi bir araya getirip gerçekleştirirler. Gayrimenkul sahibi olanlar, yatırımcılar ve finansal kuruluşlar için değerleme hizmeti verirler. Siz de gayrimenkul yatırım ortaklığı yapıyorsanız bunu en güncel bilgilerle yönetmek ve en doğru kararları alabilmek için profesyonel gayrimenkul değerleme hizmetlerinden faydalanabilirsiniz.
